Tekke mûsikisi formları içerisinde Bektaşi nefeslerinin her zaman ayrı bir yeri olmuştur. Bektaşî tarikatı törenlerinde icra edilen bu mûsiki en zengin tarikat mûsikilerinden biridir.
Bektaşilikte merasimlerin ardından tertip edilen muhabbet toplantılarında , sofrada konularını Bektaşî edebiyatından alan deyiş, nefes, mersiye, mi’raclama (mi’râciye), nevrûziyye, düvâz imam gibi manzum türler bestelenmiş şekilleriyle icra edilir.
Tarikatın kaideleri, yol büyükleri ve tasavvuf anlayışı gibi Alevîlik ve
Bektaşîlik’le ilgili hemen her konuyu işleyen küçük usullerle bestelenmiş nefesler, beste olarak daha ziyade halk mûsikisinin etkisi altında kalmıştır. Bunu mersiye, nevrûziyye, düvâz gibi diğer türler için de söylemek mümkündür. Ancak kültür merkezleri ve onlara yakın bölgelerdeki şehir Bektaşîliğinde klasik Türk mûsikisi tesiri daha hâkimdir. Bir nefesin birkaç ezgiyle söylendiğine rastlamak mümkün olduğu gibi aynı bestenin değişik güftelerde tekrarlandığı da görülür. Nefeslerin ağır usullerle söylenenlerine oturak, yürük usulle söylenenlerine de şahlama denir. Şahlamalar “semah nefesi“ olarak da bilinir.
Bektaşi Nefesi - Sarı Saltuk Dergahı’nda
Ölüp de dirildik ummana daldık
Hak yolda yürüyüp gerçeği gördük
Erenler deminden bir dolu içtik
Sarı Saltuk Dergahına yüz sürdük
Hem senindir hem benim
Ne senindir ne benim
Canlar birdir her daim
Sarı Saltuk Dergahında
Taş üstüne taş koyalım
Hakkı daim analım
Benliği yok edelim
Sarı Saltuk Dergahında
Bilmek değil olmak esas
Ak yazılı biraz biraz
Gözümüz hata görmez
Sarı Saltuk Dergahında
Mahmut Erik Aydın Baba
Ne o yana ne bu yana
Turab olduk biz bu yola
Sarı Saltuk Dergahında
Hünkarımız kutbu alem
Birdir bize her bir adem
Yüzümüz güler ondan
Sarı Saltuk Dergahında
Kemal arar er meydanı
Gönül sevmez her meydanı
Aydın baba ver fermanı
Sarı Saltuk Dergahında
Ulu ozanlar, Pir Sultan Abdal, Edip Harabi , Yunus Emre, Kaygusuz Abdal ’a ait nefesler Bektaşi sofralarında sıklıkla okunur bu nefesler genelde katlı anlatım ve kuş dili ile yazılmış eserlerdir. Ayrıca dergah mensuplarının da kendi dergahlarına yönelik yazdıkları nefeslere yer verilir ki bu çalışma bu kategoride değerlendirilebilir.
Bektaşi Tarikatı’nın Piri Hünkar Hacı Bektaş Veli olup Balım Sultan Piri Sani yani ikinci Pir olarak kabul edilir. Bektaşi Tarikatı Tariki Nazenin olarak da bilinir.
2 views
44
10
8 months ago 00:04:55 2
Bektaşi Nefesi - Sarı Saltuk Dergâhında
1 year ago 00:05:55 1
Gökhan ve Takımı Bektaşi Nefesi ile Geceye Damga Vurdu - O Ses Türkiye Çeyrek Final 11 Şubat 2015
3 years ago 00:01:26 1
Al Dökeyim Gevheri (Bektâşî Nefesi) Usûlü: Bektâşî Devr-i Revânı