АЖЭКЪАФЭ -

Kilar Nesren ile Marjexu Lide’nin düğününden bir enstantene. Gelini aldıktan sonra düğün salonu girişinde ajekafe yolu kesiyor ve bahşiş koparıyor. Gelin bu ilginç anı birlikte izleyelim.. Azhegafe imgesinin çok eski olduğunu ve bu hayvanın (keçinin) Çerkesler tarafından kutsal kabul edildiğini zaten öğrenmiştik. Doğurganlığı simgeliyordu. Bilim adamları, bu karakter göz önüne alındığında Adige Şamanizmi ile karşı karşıya olduğumuza inanıyorlar. Gerçek şu ki, bu görüntünün (boynuzlu keçi maskesiyle maskelenmiş) dünya kültüründe birçok mitolojik paralelliği vardır. Örneğin tarih öncesi sanat örnekleriyle ünlü, güneybatı Fransa’daki “Üç Kardeşler Mağarası”nda (Fransız Trois-Frères) bulunan mağara resimleri ilgi çekicidir. Bu mağara resimleri M.Ö. civarında yapılmıştır. e. “Sığınak“ olarak kabul edilen mağara oyuklarından birinde, büyük resimlerin bulunduğu büyük bir panel vardır ve onun üzerinde, gravür ve renklendirmenin bir kombinasyonu olan “boynuzlu tanrı“ veya “büyücü“ nün iyi bilinen görüntüsü yer alır. . Çizimde geyik boynuzlu, kuyruklu ve açıkça tanımlanmış falluslu bir maske takan bir adam gösterilmektedir. Keçi derisi giymiş, başı keçi maskesiyle taçlandırılmış insanların çizimleri de var. Azheg’afe (azhagafa) ile, daha sonraki gelenekte, bazen oldukça müstehcen bir yapıya sahip, her türlü özgürlüğe izin verilen bir soytarı olarak algılanan, dünyanın üretici gücünün vücut bulmuş hali olan Adige ile bariz bir paralellik ortaya çıkıyor. Azhagafa, kelimenin tam anlamıyla “dans eden keçi“ veya “keçi dansı“ olarak tercüme edilir; bu, aynı zamanda keçi şeklini alan tanrı Dionysos’un karnaval alaylarıyla bir benzetme olduğunu düşündürür. Takma adlarından biri “Küçük Keçi“ idi. Atina’da ve Argolid şehri Hermigon’da “kara keçi derisi giyen“ bir Dionysos kültü vardı. Yunan draması ve tiyatrosunun doğuşu, birçok halk arasında gelişimin erken bir aşamasında ortaya çıkan ve yüzyıllar boyunca devam eden taklit niteliğindeki ritüel oyunlarla ilişkilidir. Çoğunlukla boğa ya da keçi şeklinde tasvir edilen, doğanın yaratıcı güçlerinin tanrısı Dionysos’un kültü, mimik unsurlar açısından zengindi. Azhagaf maskesine devredilen Adıgeler, eski Yunan tanrısınınkine benzer işlevlere sahiptir: doğurganlığı simgelemektedir, ifade araçları pantomim, dans, yüz ifadeleri, kuşların, hayvanların ve hayvanların yansımalarıdır. “Onun amellerinin sonu ölüm ve dirilmedir. Azhagafa rolünü oynayan her oyuncu bu özel sahneyi ustaca gerçekleştirmelidir. Azhagafa’nın ölümü ve dirilişi, Çerkeslerin ölen ve dirilen bir tanrı hakkındaki eski fikirlerini, ölen (kış) ve dirilen (ilkbahar) doğanın sembolizmini yansıtıyordu. “Keçi” korosunu oluşturan satirlerin yoldaşları olduğu Azhagatha ile Dionysos’un işlevsel görevleri arasında bir benzerlik vardır. Bereket tanrısının karnaval ve tutkulu enkarnasyonları, mimik oyunları, danslar ve şarkılar tekniklerin benzerliğini doğrulamaktadır. Dramanın unsurları ve dithyramb şarkıcısının özel rolü hakkında konuşan antik çağ uzmanı F.F. Zelinsky şöyle yazıyor: “Koro üyeleri satirler gibi giyinmeye başladılar - bu, Dionysos’un neşeli yoldaşları olan orman ruhlarının adıydı; yarı insan, yarı keçi olarak temsil edildikleri için şarkılarına “keçilerin şarkısı“, tragó-día (tragos’tan “keçi“) adı verildi. Özetlemek gerekirse, eski Yunan ve eski Adige halkları arasında ritüelin kökenlerinde tipolojik paralellikler olduğu sonucuna varmalıyız. Oluşumun ortak özellikleri, Çerkeslerin ritüel kültüründe, antik Yunan tanrısı Dionysos’un maiyetinin temsilcilerine işlev ve davranışsal yapı bakımından benzer olan azhagaf imge-karakterinin varlığıyla kanıtlanabilir. Мы уже выяснили, что образ ажэгъафэ очень древний, и что это животное (козел) у адыгов считалось священным. Он символизировал плодородие. Ученые считают, что, рассматривая этот персонаж, мы имеем дело с адыгским шаманизмом. Дело в том, что данный образ (ряженый в рогатой маске козла) имеет многие мифологические параллели в мировой культуре. Так, например, интерес представляют наскальные рисунки из «Пещеры трех братьев» (фр. Trois-Frères) на юго-западе Франции, известной образцами доисторического искусства. Данные пещерные рисунки выполнены около 16000-13000 лет до н. э. В одной из полостей пещеры, которая считается «святилищем», находится большое панно с крупными изображениями, а над ним широко известное изображение «рогатого бога» или «колдуна», сочетающее гравировку и раскраску. На рисунке изображен человек в маске с оленьими рогами, хвостом и четко обозначенным фаллосом. Здесь же представлены рисунки людей, одетых в козлиные шкуры, голова которых увенчана маской козла. Напрашивается очевидная параллель с ажэгъафэ (ажагафа), с адыгским воплощением производительной мощи земли, который в поздней традиции воспринимался как шут, которому позволены всяческие вольности, иногда довольно скабрезного характера. #адыги #джэгу #адыгэ